Podczas gdy na ekrany kin wchodzi IX część Gwiezdnych Wojen, z pewnością nie ostatnia z całego uniwersum, warto przypomnieć sobie wszystkie dotychczasowe epizody. Jest niemal pewne, że galaktyczna saga rodu Skywalkerów nigdy się nie znudzi, a Disney jeszcze przez wiele lat będzie zarabiał na marce Star Wars, czy to kręcąc kolejne seriale z uniwersum Gwiezdnych Wojen, czy poboczne filmy, mające więcej lub mniej wspólnego z oryginałem, a może i reaktywując historie znanych bohaterów. Cała seria miała swoje wzloty i upadki, filmy bardzo dobre i fatalne, ale nawet tym gorszym częściom nie można odmówić pewnego klimatu — w końcu to Gwiezdne Wojny! Prawdopodobnie jedyne, co nie zawodzi we wszystkich filmach sagi to muzyka Johna Williamsa, który zachowuje niezmiennie wysoką jakość swojego soundtracku, a jednocześnie potrafi zaskakiwać nowymi aranżacjami, nawet w tych mniej udanych epizodach (np. Rey’s Theme z VII części, Across the Stars z II części, czy genialne Duel of the Fates z I części). Ale to tak na marginesie. Przejrzyjmy jeszcze raz wszystkie części Gwiezdnych Wojen i zobaczmy, jakie plusy i minusy można w nich znaleźć. Tak na marginesie, trudno jest porównywać wszystkie trzy trylogie, bo każda z nich jest przesiąknięta wpływem lat, w których powstawała. Epizody IV-VI były fenomenem na miarę swoich czasów, ale przecież źródeł pomysłu na fabułę łatwo szukać w awanturniczych powieściach Waltera Scotta, czy jeszcze wcześniej, arturiańskich legendach, które przecież stanowiły główną inspirację dla pierwszych oper kosmicznych. Oryginalne części Gwiezdnych Wojen to historia bardzo klasyczna w swoim charakterze, która jedynie została przeniesiona do nowoczesnej rzeczywistości, z nieco teatralną, ale jak na owe czasy nowatorską oprawą. W kolejnych częściach, kręconych na przełomie wieku, George Lucas zaczął eksperymentować nie tylko z fabułą, bo co ważniejsze, zachłysnął się jeszcze technologiami CGI i Blue Screen, wciąż jednak dbając o historię. Natomiast w dobie gigantycznych blockbusterów Marvela, najnowsza trylogia musiała nadążyć za konkurencją i w efekcie jakakolwiek treść została zmiażdżona przez efekty specjalne, a także żerowanie na popkulturowej nostalgii, jaką jest marka Star Wars, w zamian za małą wartość dla widzów. Ranking Subiektywny prezentuje: Gwiezdne Wojny – Ranking wszystkich 9 epizodów od najgorszego do najlepszego Gwiezdne wojny: Część VIII. Ostatni Jedi Wiele można pisać i narzekać na najnowszą trylogię, od kopiowania żywcem z pierwotnych filmów, schematyczności, po psucie kultowych bohaterów. Zacznijmy jednak od tego, że wszystkie te części Gwiezdnych Wojen powstały bez jakiegokolwiek pomysłu. W poprzednim poście 9 najlepszych sequeli pisałam o dobrych zmianach reżyserów i wprowadzeniu świeżych pomysłów do kolejnych części z cyklu. Niewybaczalne jest to, że zamkniętej trylogii jeden reżyser próbuje poprawiać błędy drugiego lub tworzy zupełnie własną wizję jednej z części, która przecież powinna stanowić spójną całość z pozostałymi. Ostatni Jedi aż razi nielogicznością i jest typowym przykładem nieudanego sequelu w formie zapychacza, który nie rozwija wątków, tylko przedłuża te z poprzedniego filmu. Dużo dyskutowano o zmiażdżeniu postaci Luke’a Skywalkera, ale gorsza jest chyba niewiedza samych twórców, jak zakończyć trylogię. Tak naprawdę jedną z niewielu przyjemności, których doświadczyłam podczas seansu, był nagi tors Kylo Rena i fragment bitwy na solnej planecie Crait. Gwiezdne wojny: Część VII. Przebudzenie mocy Po Luke’u i Anakinie tym razem główną bohaterką została dziewczyna, ale poza tym twórcy popisali się wyjątkową nieoryginalnością: pustynna planeta, tajemnica rodziców, przeciwnik w masce, kolejna gwiazda śmierci z kolejną wadą. Gratką dla fanów miał być powrót dawnych bohaterów, którym nie odpuszczono spokojnej starości i których zaplanowano po kolei zabijać (śmierć Carrie Fisher okazała się dramatyczną ironią losu). Chciałam polubić tę trylogię, naprawdę chciałam i chociaż czekałam ze zniecierpliwieniem na kolejne części Gwiezdnych Wojen, za każdym razem czułam rozczarowanie. Dajmy na to postać Kylo Rena — głównego czarnego bohatera z potencjałem sprowadzono do granic karykatury i pomimo nieustannego wahania między dwiema stronami mocy, właściwie można było dawno przewidzieć jego los w ostatniej części, nawet jego krótkie „odkupienie”. Gwiezdne wojny: Część IX. Skywalker. Odrodzenie [spojlery] Właściwie nie mogę jeszcze tej części Gwiezdnych Wojen nigdzie umiejscowić. Głównym problemem jest tu kolejna zmiana reżysera i powrót do Abramsa, który próbuje łatać te elementy, które według niego zepsuł Rian Johnson w Ostatnim Jedi. Jak mu to wyszło? Cóż, od razu widać, że jest to próba ratowania materiału, niekiedy sprytnie ukryta, czasami są to specjalnie dodane sceny uleczania gigantycznego węża, by Rey w podobny sposób mogła później uleczyć Kylo, albo zrzucanie bomby w stylu rodziców Rey. Mam też dziwne wrażenie, że tytuł IX części powstał przed ukończeniem scenariusza i koniec końców główna bohaterka przybierająca nazwisko Skywalker to pomysł trochę wydumany (akurat z wieku powodów trafniejsze byłoby nazwisko Solo, no ale tu już nie ma tego efektu klamry). Niemniej jednak całość po części broni się i na tle wszystkich trzech epizodów tej trylogii Skywalker. Odrodzenie wypada najlepiej. Gwiezdne wojny: Część I. Mroczne widmo Patrząc z dystansu na epizody I-III, można powiedzieć, że te części Gwiezdnych Wojen nie są tak złe, jak się o nich powszechnie sądzi. Jasne, w pewnych aspektach nie całkiem się udały, ale ogromnie poszerzyły uniwersum, inspirując ewentualne przyszłe projekty (Chociaż sądząc po dotychczasowych filmach i serialach, twórcy boją się porównań do tej trylogii i próbują usilnie naśladować charakter starszych części.). Problemem Mrocznego widma jest zbytni entuzjazm George’a Lucasa, który przecież czekał tyle lat na dokończenie, a raczej pokazanie początku swojej opowieści o Skywalkerach. W efekcie tempo filmu jest dość powolne, a fabuła rozciągnięta, bo co jak co, ale przedszkolne przygody Anakina Skywalkera czy ratowanie Naboo niekoniecznie mają tak duże znaczenie dla całej historii. Co więcej, nachalna sztuczność efektów i pewne nowe postacie (z wyjątkiem Dartha Maula oczywiście) sprawiają, że film jest dość karykaturalny, nawet jak na Gwiezdne Wojny. Gwiezdne wojny: Część II. Atak klonów W przeciwieństwie do Mrocznego widma kolejny epizod pozwala na dużo pełniejsze poznanie Anakina oraz jego stopniowego skłaniania się ku ciemnej stronie mocy. Niestety irytujący 8-latek wyrasta na jeszcze bardziej irytującego nastolatka fatalnie zagranego przez Haydena Christensena. Szkoda, że postać Anakina nie okazała się bardziej sympatyczna, tak by jego przejście na ciemną stronę mocy mocniej dotknęło widzów. Plusem filmu jest po raz pierwszy w cyklu większe skupienie się na sprawach Jedi i sposobie funkcjonowania zakonu. Gwiezdne wojny: Część IV. Nowa nadzieja Niestety nie doświadczyłam pierwszej fali fascynacji Gwiezdnymi Wojnami w czasach, kiedy Nowa nadzieja wchodziła na ekrany. Dla wielu to właśnie część IV jest najlepszą z cyklu i żadna późniejsza jej nie dorównuje. W rzeczywistości głównym minusem filmu jest nieco wolne tempo, co w niektórych momentach może wywoływać wręcz nudę. Niekoniecznie jest to ta część, którą można przekonać kogoś do świata Gwiezdnych Wojen. Gwiezdne wojny: Część III. Zemsta Sithów Zemsta Sithów zdecydowanie poprawia jakość środkowej trylogii, poczynając od pierwszej sceny bitwy o Coruscant do całkiem emocjonalnego zakończenia, które mimo wszystko potrafi wzruszyć. Właściwie gdyby nie otoczka tanich efektów, którą jest naznaczona każda z części I-III, wyszedłby całkiem przyzwoity film. Na plus przemawiają choćby kluczowe pojedynki, które wypadają zdecydowanie lepiej niż w przypadku Nowej nadziei, zgrabna fabuła, interesująca postać Generała Grievousa, a na koniec Ewan McGregor, który w wydaniu z Zemsty Sithów udowadnia, że powierzenie mu roli Obi Wana Kenobiego było doskonałym pomysłem. Gwiezdne wojny: Część V. Imperium kontratakuje Ze wszystkich części Gwiezdnych Wojen to Imperium kontratakuje jest najbardziej kultową, a większość scen zapisała się w pamięci fanów, ze słynną kwestią: „I am your father” na czele. Po Nowej nadziei tym razem akcja zdecydowania przyspiesza, fabuła ulega rozwinięciu, a relacje bohaterów się komplikują. Luke (odmieniony Mark Hamilton po operacji twarzy), który rozpoczyna trening pod okiem mistrza Yody, już coraz mniej przypomina bohatera z poprzedniej części, choć na ostateczną przemianę należy poczekać do Powrotu Jedi. Zdecydowanie nie jest to sequelowy zapychacz, a decydujący o losach postaci i całej fabuły epizod. Gwiezdne wojny: Część VI. Powrót Jedi Z dzieciństwa z całej trylogii najbardziej zapamiętałam właśnie Powrót Jedi, więc może dlatego czuję sentyment do tej części Gwiezdnych Wojen — prawdopodobnie przez te znienawidzone przez wielu ewoki, które sprawiają, że w VI części panuje pewien baśniowy nastrój, przypominający późniejszy projekt G. Lucasa, czyli Willow z 1988 (co ciekawe, Warwick Davis, czyli tytułowy Willow zagrał również jednego z ewoków). Zgrabnie skonstruowana fabuła i dostosowane tempo gwarantują solidną dawkę rozrywki, jednocześnie zostawiając miejsce na pełne emocji momenty, zwłaszcza w scenach „rodzinnych”. W Powrocie Jedi Luke niczym w tradycyjnych sagach rycerskich przechodzi metamorfozę i z chłopca z Tatooine, marzącego o zostaniu pilotem, staje się poważnym rycerzem Jedi, gotowy stawić czoła swym wrogom, a jednocześnie pozostając na wskroś ludzkim. Świetne zwieńczenie serii.